ریزنمرات تحصیلی چیست و چگونه می‌توان آن را دریافت کرد؟

ریز نمرات زبان جهانی دنیای آکادمیک است؛ پلی که شما را به دانشگاه‌های سراسر جهان وصل می‌کند. بدون ارائه ریز نمرات، درخواست ویزای تحصیلی شما ناقص است؛ انگار که بی‌نقشه راهی سفر ماجراجویانه شوید و همان ابتدای مسیر با مانع مواجه شوید.

افرادی که قصد مهاجرت به خارج از کشور و اخذ ویزای تحصیلی کشورهای مختلف را دارند، باید مراحل مشخصی را سپری کنند و مدارکی مربوط به دوران تحصیلی خود را ارائه دهند. یکی از موانع عمده در پذیرش دانشجو توسط دانشگاه‌های معتبر، نقص مدارک، کامل نبودن پرونده تحصیلی او و برای مثال نداشتن ریزنمرات تحصیلی است. هر چند که شرایط و مدارک موردنیاز دانشگاه‌های خارج از کشور باتوجه‌به مقطع و رشته تحصیلی موردنظر با یکدیگر تفاوت دارند. نکته مهم این است که دانشجو یا دانش‌آموز باید پیش از هر اقدامی، به‌خوبی تحقیق کند و عواملی را بشناسد که احتمال دارد منجر به ردشدن یا بیشترشدن شانس قبولی‌اش شوند.

ریزنمرات تحصیلی چیست؟

ریزنمرات تحصیلی، سندی رسمی است که تمام سوابق تحصیلی فرد را از ابتدا تا انتهای دوره تحصیلی ثبت می‌کند. این سند مثل یک شناسنامه تحصیلی عمل می‌کند و اطلاعات مهمی مثل دروس گذرانده شده، نمرات کسب‌شده، معدل و موارد دیگر را در خود جای می‌دهد. شرح این جزییات را می‌توانید در ادامه متن بخوانید.

چه اطلاعاتی در ریزنمرات تحصیلی ثبت می‌شود؟

• دروس گذرانده شده: عنوان هر درس.
• عناوین درسی: نام دقیق و عناوین دروس، تعداد واحد، پیش‌نیازها و غیره.
• نمرات کسب‌شده: نمره فرد در هر درس به‌صورت عددی یا توصیفی.
• معدل کلی: میانگین نمرات فرد در تمام دروس.
• درجه تحصیلی کشور مبدا: معادل‌سازی دوره گذرانده شده در کشور مبدا با دوره مشابه در کشور مقصد.
• بازه زمانی تحصیل: مدت زمانی که دانشجو دوره خود را به پایان رسانده است.
• تاریخ حضور در کلاس: تاریخ حضور در همه کلاس‌ها.
• تاریخ فارغ‌التحصیلی: در صورتی که دوره تحصیلی فرد پایان یافته باشد.
• دوره‌های تحصیلی گذرانده شده: کارشناسی، کارشناسی‌ارشد و غیره.
• دانشگاه یا موسسه آموزشی: جایی که فرد در آن تحصیل کرده است.
• رشته تحصیلی: رشته‌ای که فرد از آن فارغ‌التحصیل شده است.
• لیست کلاس‌ها: لیست کامل کلاس‌هایی که فرد در آن حضور داشته است.
• جوایز و افتخارات: در صورت وجود جایزه، مدرک افتخاری و غیره.
• فعالیت‌های فوق‌برنامه: برخی از دانشگاه‌ها در مقاطع تحصیلی بالاتر خواهان اطلاعاتی در مورد پروژه‌های تحقیقاتی، پایان‌نامه و فعالیت‌های فوق‌برنامه هستند.
• سایر اطلاعات: ممکن است اطلاعات دیگری مانند نام کامل، تاریخ تولد، شماره شناسایی و موارد این‌چنینی در ریزنمرات درج شود.

شرایط دریافت ریزنمرات تحصیلی

روش دریافت ریزنمرات بسته به مقطع تحصیلی و نوع موسسه آموزشی متفاوت است. دریافت ریزنمرات تحصیلی، به‌ویژه برای اخذ ویزای تحصیلی و مهاجرت به خارج از کشور، شرکت در آزمون‌های بین‌المللی، ادامه تحصیل در دانشگاه‌های معتبر یا ورود به بازار کار، اهمیت زیادی دارد. مراحل دریافت این سند رسمی در ادامه متن آورده شده است.

دریافت ریزنمرات دبیرستان

برای دریافت ریزنمرات دوره دبیرستان، و پیش‌دانشگاهی، فرد باید همراه با مدارک شناسایی معتبر به مدرسه محل تحصیل خود مراجعه و درخواستش را ثبت کند. دریافت مهر و امضای مدیر، ناظم مدرسه و آموزش‌وپرورش منطقه الزامی است؛ در صورت نیاز به ریزنمرات پیش‌دانشگاهی، متقاضی باید مراحل ذکرشده را تکرار کند.

باید اشاره کنیم که ترتیب دریافت مهر و امضا در روش دریافت ریزنمرات دبیرستان حائز اهمیت است. برای دریافت ریزنمرات دبیرستان، آقایان باید کارت پایان خدمت یا گواهی اشتغال به تحصیل را نیز ارائه دهند.

دریافت ریزنمرات دانشگاه

ریزنمرات تحصیلی دانشگاه را می‌توان هم به شکل حضوری و هم به‌صورت آنلاین دریافت کرد. بسیاری از دانشگاه‌ها امکان درخواست و دریافت ریزنمرات را به‌صورت آنلاین از طریق سامانه‌های دانشجویی فراهم کرده‌اند. اما در برخی موارد متقاضی باید به‌صورت حضوری به دانشگاه مراجعه کرده و درخواست خود را ارائه دهد.

انجام مراحل دریافت ریزنمرات دانشگاه به این ترتیب است که فرد باید وارد سامانه دانشجویی شود، درخواست خود را ثبت و تعهد خدمت آموزشی رایگان را لغو کند. اخذ نامه لغو تعهد رایگان برای دانشجویان دانشگاه‌های روزانه الزامی است. دانشجویان دانشگاه‌های روزانه می‌توانند از سامانه جامع آموزشی دانشگاه (گلستان یا سجاد) استفاده کنند و دانشجویان دیگر باید سراغ پورتال‌های آموزشی دانشگاه خود بروند.  

پس از ارسال درخواست دانشجو و بررسی آن توسط کارشناس، دانشجو موظف به تسویه‌حساب است. دریافت ریزنمرات دانشگاه معمولاً سه ماه زمان می‌برد و متقاضی می‌تواند زودتر دانشنامه خود را دریافت کند. باید اشاره کنیم که ریزنمرات دانشجویانی که به‌تازگی فارغ‌التحصیل شده‌اند، زمانی توسط دادگستری وزارت امور خارجه تایید می‌شود که دانشنامه خود را دریافت کرده باشند.

آقایان باید برای دریافت ریزنمرات دانشگاه، نامه معافیت تحصیلی یا پایان خدمت خود را ارائه دهند. همچنین، دانشجویان دانشگاه‌های دولتی نیز باید نسبت به آزادسازی مدرک تحصیلی خود اقدام کرده باشند.

دانشنامه چیست و شرایط اخذ دانشنامه چگونه است؟

دانشنامه گواهی‌ای رسمی است که پایان موفقیت‌آمیز تحصیلات دانشگاهی فرد را تایید می‌کند. برای دریافت دانشنامه، علاوه بر موفقیت در گذراندن تمامی واحدهای درسی و پایان‌نامه (در صورت وجود)، شرایط زیر لازم است:

• تسویه‌حساب کامل مالی: تمامی بدهی‌های دانشجو به دانشگاه، از جمله شهریه، شهریه خوابگاه و سایر هزینه‌ها باید پرداخت شوند.
• روشن بودن وضعیت نظام‌وظیفه: ارائه کارت پایان خدمت، کارت معافیت تحصیلی یا کارت معافیت پزشکی الزامی است.

چگونگی تایید ریزنمرات در مقاطع تحصیلی مختلف

فرایند تایید ریزنمرات بسته به نوع مدرک تحصیلی و موسسه صادرکننده آن متفاوت است. در ادامه، مراحل و مدارک موردنیاز برای تایید این مدرک در هر مقطع تحصیلی را به طور کامل شرح داده‌ایم.

مراحل کلی تاییدیه ریزنمرات:

• ترجمه رسمی: ریزنمرات باید توسط یک دارالترجمه رسمی به زبان موردنظر ترجمه شود.
• تاییدیه موسسه صادرکننده: مدرک ترجمه‌شده باید برای تایید و امضا به موسسه‌ای (مدرسه، دانشگاه و غیره) ارسال شود که ریزنمرات را صادر کرده است.
• تاییدیه نهادهای بالاتر: در برخی موارد، علاوه بر تاییدیه موسسه صادرکننده، تاییدیه نهادهای بالاتری مانند وزارت علوم، تحقیقات و فناوری یا وزارت بهداشت نیز موردنیاز است.
• تاییدیه دادگستری و وزارت امور خارجه (در صورت نیاز): برای استفاده از مدارک در خارج از کشور، ممکن است نیاز به تاییدیه دادگستری و وزارت امور خارجه نیز باشد.

شرایط تایید ریزنمرات برای هر مقطع:

نکات دیگر:

• مدت‌زمان تاییدیه: مدت‌زمان تایید ریزنمرات ممکن است بسته به نوع مدرک و نهادهای تأییدکننده متفاوت باشد.
• هزینه تاییدیه: برای هر مرحله از تایید ممکن است هزینه‌هایی در نظر گرفته شود.
• تغییرات قوانین: قوانین و مقررات مربوط به تایید ریزنمرات ممکن است به‌مرورزمان تغییر کنند.

هزینه ترجمه ریزنمرات

برای پذیرش در دانشگاه‌های خارجی ارائه مدارک تحصیلی ترجمه شده به زبان انگلیسی الزامی است. ریزنمرات دانشگاهی نیز ذیل این مدارک مهم قرار دارد. ترجمه رسمی این مدرک توسط دارالترجمه‌های معتمد انجام می‌شود و هزینه‌هایی به همراه دارد. هزینه ترجمه رسمی ریزنمرات به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:

• تعداد صفحات ریزنمرات: هرچه تعداد صفحات بیشتر باشد، هزینه نیز بیشتر می‌شود.
• نوع مدرک: هزینه ترجمه برخی از مدارک تخصصی مانند ریزنمرات رشته‌های پزشکی ممکن است بیشتر باشد.
• دارالترجمه: نرخ‌های مختلفی توسط دارالترجمه‌های مختلف ارائه می‌شود.

به‌طورکلی، می‌توان گفت که هزینه ترجمه ریزنمرات به‌ازای هر صفحه، مبلغی در حدود چند ده‌هزار تومان و برای کلیه صفحات زیر ۵۰۰ هزار تومان است. علاوه بر هزینه ترجمه، علاوه بر هزینه ترجمه، دانشجویان باید هزینه‌های جانبی دیگری مانند هزینه مهر دادگستری و وزارت امور خارجه را نیز پرداخت کنند.

ریزنمرات غیررسمی چیست و چه تفاوتی با ریزنمرات رسمی دارد؟

• زمان صدور: ریزنمرات غیررسمی معمولاً زودتر و آسان‌تر از ریزنمرات رسمی صادر می‌شود.
• موارد استفاده: ریزنمرات غیررسمی اغلب در مراحل اولیهٔ اپلای موردنیاز است، درحالی‌که ریزنمرات رسمی در مراحل نهایی پذیرش و اخذ ویزا به کار می‌آید.
• محتوا: معمولاً محتوای ریزنمرات غیررسمی و رسمی یکسان است، اما احتمال تفاوت‌های جزیی در برخی موارد وجود دارد.

مدارک لازم برای دریافت ریزنمرات تحصیلی

مدارک هویتی:

• کارت ملی: ارائه اصل کارت ملی الزامی است.
• عکس: ارائه حداقل چهار قطعه عکس جدید سه‌درچهار برای دریافت این مدرک لازم است.

مدارک مربوط به وضعیت تحصیلی:

گواهی اشتغال به تحصیل: برای دانشجویانی که در مقاطع بالاتر مشغول به تحصیل هستند، ارائه گواهی اشتغال به تحصیل الزامی است.

مدارک لغو تعهدات:

لغو تعهد خدمات آموزش رایگان: دانشجویان دوره روزانه باید از طریق سامانه سجاد یا گلستان نسبت به لغو تعهد خود اقدام کنند و مدارک مربوطه را ارائه دهند.

لغو تعهدات مقاطع قبلی: ارائه مدارک مبنی بر لغو تعهدات در مقاطع پیشین تحصیلی، الزامی است.

نامه بلامانع ‌بودن اخذ مدرک: برای دانشجویانی که در حین تحصیل در دانشگاه دیگری مشغول به تحصیل بوده‌اند، ارائه نامه بلامانع‌بودن اخذ مدرک از سازمان آموزش‌وپرورش به همراه فرم ۵۰۲ الزامی است.

مدارک مربوط به وضعیت مالی:

تسویه‌حساب‌های مالی:

صندوق رفاه دانشجویان: ارائه مدرک تسویه‌حساب بدهی‌های پرداختی در صندوق رفاه دانشجویان الزامی است.

امور دانشجویی دانشگاه: ارائه مدرک تسویه‌حساب بدهی‌های پرداختی در امور دانشجویی دانشگاه الزامی است.

مدارک مخصوص آقایان:

• کارت پایان خدمت: ارائه اصل کارت پایان خدمت به همراه کپی آن لازم است.
• کارت معافیت از سربازی: ارائه اصل کارت معافیت از سربازی به همراه کپی آن لازم است.
• گواهی اتمام دوره ضرورت: برای آقایانی که دوره ضرورت را گذرانده‌اند، ارائه گواهی اتمام دوره الزامی است.
• معافیت موقت: ارائه اصل معافیت موقت به همراه کپی آن نیاز است.

نکاتی درباره ریزنمرات تحصیلی

1. ارائه ریزنمرات لیسانس در رشته‌ای غیرمرتبط با دوره لیسانسی که فرد خواهان تحصیل در آن است، الزامی نیست. متقاضی لیسانس دوم در کشور خارجی، باید ریزنمرات مربوط به مقطع دبیرستان خود را به‌عنوان مدرک تحصیلی در رزومه خود ثبت کند.
2. در پاسخ به درخواست ارائه ریزنمرات غیررسمی از سوی کارفرما یا موسسه آموزشی، ارسال یک نسخه تصویری یا چاپی از کارنامه دانشگاهی که حاوی سوابق کامل تحصیلی از جمله دروس، نمرات و معدل باشد، کافی است.
3. موفقیت در فرایند پذیرش، مستلزم ارائه نمرات قابل‌قبول و ارائه اصل مدرک تحصیلی همراه با ترجمه رسمی آن است. متقاضی موظف است ترجمه‌ تأییدشده مدرک اصلی خود را ارائه کند.
4. در صورت درخواست کارفرما، ارائه ریزنمرات رسمی از سوی متقاضی الزامی است. موسسه آموزشی باید ریزنمرات را به‌صورت مستقیم برای کارفرما ارسال کند تا از هرگونه دست‌کاری احتمالی جلوگیری شود. لازم به ذکر است که اعتبار ریزنمرات منوط به سالم بودن مهروموم آن تا زمان ارائه به کارفرما است.
5. واضح است که امکان دریافت ریزنمرات تحصیلی برای هر مقطعی قبل از پایان آن مقطع وجود ندارد. دانشجویانی که هنوز فارغ‌التحصیل نشده‌اند و خواهان دریافت این مدرک هستند، باید بدانند که دانشگاه نسخه اولیه‌ای از ریزنمرات تحصیلی را در اختیار آنان قرار خواهد می‌دهد که رسمی و معتبر نیست.
6. دانشجویان باید مدارک معتبر و دارای مهر و امضای مراجع را در مهلت تعیین‌شده به اداره مربوطه تحویل دهند؛ در غیر این صورت فرایند انجام کارهایشان، با مشکل مواجه می‌شود.

سوالات متداول

ریزنمرات تحصیلی چیست؟ سندی رسمی که نمرات تمامی دروسی را که دانشجو در دوره تحصیل گذرانده،‌ به‌تفکیک نشان می‌دهد. این مدرک حاوی اطلاعاتی مانند نام دانشجو، شماره دانشجویی، عنوان درس، نمره هر درس، معدل کل و سایر اطلاعات مرتبط با عملکرد تحصیلی دانشجو است.

چرا ریزنمرات تحصیلی مهم است؟ افراد برای ادامه تحصیل در دوره‌های تحصیلات تکمیلی، اپلای در دانشگاه‌های خارج از کشور، اشتغال در شرکت‌های معتبر و غیره به این مدرک نیاز دارند.

نحوه دریافت ریزنمرات چگونه است؟ بسیاری از دانشگاه‌ها سامانه‌های الکترونیکی مانند سجاد، گلستان و... را برای درخواست و دریافت ریزنمرات فراهم کرده‌اند و امکان دریافت ریزنمرات را از طریق پورتال دانشجویی ممکن ساخته‌اند. برخی دانشگاه‌ها از دانشجو می‌خواهند حضوری مراجعه کند. .

چه مدارکی برای اخذ ریزنمرات تحصیلی لازم است؟ کارت ملی، کارت دانشجویی، گواهی اشتغال به تحصیل (در صورت نیاز)، تسویه‌حساب مالی با دانشگاه و سایر مدارک موردنیاز که توسط دانشگاه اعلام می‌شود.

هزینه دریافت ریزنمرات چگونه است؟ هزینه دریافت ریزنمرات بسته به دانشگاه و نوع درخواست متفاوت است.

زمان لازم برای دریافت ریزنمرات دانشگاه چقدر است؟ ریزنمرات دانشگاه حداقل سه ماه پس از فارغ‌التحصیلی فرد دریافت می‌شوند. مدت‌زمان لازم برای آماده‌سازی این مدرک به حجم درخواست‌ها و روال اداری دانشگاه بستگی دارد.

آیا می‌توان ریزنمرات را به‌صورت الکترونیکی دریافت کرد؟ از آن جایی که دریافت ریزنمرات تحصیلی به روش آنلاین امکان‌پذیر است، برخی دانشگاه‌ها آن را به‌صورت الکترونیکی در قالب PDF عرضه می‌کنند و در اختیار دانشجو قرار می‌دهند.

آیا می‌توان ریزنمرات تحصیلی را ترجمه کرد؟ بله. برای استفاده از ریزنمرات در خارج از کشور، باید آن را به زبان موردنظر ترجمه کرد. دارالترجمه رسمی باید این مدرک باید را تایید کند.